Kỹ thuật chiếu hết bằng tượng và mã trong cờ vua (phần 2)

[chan_ga]

Trong cờ vua, thế cờ chiếu hết bằng tượng + mã rất hiếm khi xảy ra. Có
lẽ cả triệu ván cờ mới có 1 ván kết thúc bằng thế chiếu hết này. Với các
kiện tướng hay người chơi cờ chuyên nghiệp, việc thực hiện chiếu hết
tượng mã là điều đương nhiên (và bắt buộc). Còn với người chơi cờ nghiệp
dư, biết thêm kiểu chiếu hết này thì tốt, mà ko biết cũng ko ảnh hưởng
gì nhiều. Nhưng khi bạn nắm được kỹ chiến thuật và thực hành được thế
chiếu hết này, có lẽ trình độ cờ tàn của bạn đã được nâng thêm 1 bước.

Bài viết này với mong muống tiếp tục hướng dẫn các bạn thực hành bằng được thế chiếu hết tượng + mã.
Trước hết, các bạn xem lại các kỹ chiến thuật cơ bản ở bài viết trước Kỹ thuật chiếu hết bằng tượng và mã trong cờ vua (phần 1)
Các bước Chiến thuật:
1. Chiếm trung tâm để hạn chế việc "tháo chạy" của vua đối phương.
2. Xác định góc chiếu hết (cùng màu ô tượng). Các tam giác, các điểm phải đặt tượng, mã, vua.
3. Sự phối hợp nhịp nhàng giữa các quân và vua, để siết chặt vòng vây.
Thứ hai, mời các bạn xem 2 clip chiếu hết bằng tượng và mã mà tôi thực
hiện để làm ví dụ. Bên trắng là Chăn gà, bên đen là soft Rybka 4.
Clip 1

Clip 2



Thứ 3, tôi sẽ phân tích kỹ quy trình thực hiện (theo Clip 2):
Ví dụ bắt đầu với thế cờ như bên dưới:

Bây giờ việc đầu tiên của trắng là chiếm trung tâm, để hạn chế tầm hoạt động của vua đen
1. Vd2 Ve7 2. Vd3 Ve8 3. Vd4 Ve7 4. Tf3 Ve6 4. Te4

Chúng ta đã xong bước đầu tiên là chiếm trung tâm, bây giờ ngừng lại 1
chút để xác định mục tiêu. Con tượng nằm ô trắng, do đó chúng ta chỉ có
thể chiếu hết khi ép vua đen vào góc ô H1 hoặc A8. Tùy vào vài nước tiếp
theo vua đen chạy hướng nào để ta ép vào góc đấy, và xác định luôn các
tam giác khống chế cần thực hiện.
4... Vf6 5. Md3 Vg5

Với thế đứng này, bây giờ chúng ta sẽ ép chết vua đen góc H1
6. Ve5 Vg4

Tam giác lớn đầu tiên đã được hình thành. Chúng ta sẽ kết hợp tượng + mã
để chặn 1 hướng, hướng còn lại sẽ do vua trắng đánh chặn.
Chúng ta phải đưa tượng về ô G6, mã nằm ô D6 (để chặn vua đen chạy hướng
H8), còn vua trắng sẽ đi chặn hướng vua đen chạy sang ô A1.
7. Vf6 Vh5

Như hình trên, chúng ta thấy vua đen không thể chạy thoát qua cửa hẹp
góc H8. Các ô đánh dấu nhân (x) là để các bạn chú ý khống chế.
Việc tiếp theo bây giờ là nhanh chóng đưa tượng và mã vào đúng vị trí G6
và d6 đã nói ở trên, sau đó đưa vua trắng xuóng góc A1 để cản đường tẩu
thoát của vua đen.
8. Mc5 Vg4

Phải khóa điểm F4 kẻo vua đen thoát
9. Md6 Vg3

Vua đen cố tránh xa cái góc H1 chết chóc, nên sẽ chạy sang góc A1...
10. Tg6 Vf3

Tượng và mã trắng đã đứng đúng vị trí, chắn đường vua đen tẩu thoát
hướng H8. Vua đen đang lăm le chạy thoát góc A1, nên vua trắng phải tức
tốc qua chặn đường lại (với sự hỗ trợ từ xa của tượng trắng).
11. Ve3 Ve5

Mới nhìn qua thì thấy có vẻ vua đen sẽ tẩu thoát được qua góc A1, nhưng
sự thật là trắng có thể chặn được và vắt vua đen phải ngoan ngoãn quay
trở lại.
12. Vf3 Vd5

Bên đen là soft Rybka 4 nên ko có chuyện nó giúp Chăn gà 1 tay để nhanh bị
chiếu hết đâu. Nếu vua đen cố chạy sang ô D2, C1 thì cũng bị
vua trắng chặn đường thoát (12... Vd2 13. Vd4 Vc1 14. Vc3)
13. Vd4 Ve2

Vua đen đã không còn lối thoát. Trắng dần dần khép chặt vòng vây
14. Vc3 Ve3

Vua trắng phải cất công đi vòng. Để thực hiện thế chiếu hết này, bạn cần
phải kiên nhẫn và nắm vững kỹ chiến thuật. Chỉ cần để vua đen sổng ra
ngoài 1 lần là đủ thất bại, vì khi ấy sẽ vướng luật 50 nước đi, Hòa.
15. Vc2 Ve2

Đen cố kéo dài thời gian bị ép chết
16. Vc1 Ve3

Đen đi E3 sẽ kéo dài nước đi hơn Ve1, Vì nếu Ve1 trắng đi Th4 vòng vây sẽ thiết chặt nhanh hơn
17. Vd1 Vf2

Trắng đã khống chế các điểm quan trọng D3, F3, F4, G4, G5, H5 nên vua
đen không thể thoát. Đã đến lúc thiết chặt vòng vây, trắng chuyển từ tam
giác lớn sang tam giác vừa...
18. Ve2 Vg1

Vất vả nhất là tam giác lớn, phải thực hiện chính xác. Bây giờ đến tam giác vừa, mọi việc đã dễ hơn rất nhiều
19. Th4 Vh2

Với tam giác vừa, tượng phải đặt tại ô D2, mã đặt tại D4 để chặn vua đen
tẩu thoát hướng góc A1. Ngược lại, vua trắng lại phải chạy vòng qua
chiếm ô F5 hoặc G5 để chặn đường thoát vua đen góc H8.
20. Ve3 Vg3

Tiếp theo điều mã và tượng về 2 ô đã xác định trước là D2 và D4
21. Td2 Vh4

Vua đen cố chạy thoát, nhưng bất lực. Điều tiếp vua trắng và mã đến đúng vị trí cần đứng nào...
22. Vf4 Vh3

Tiếp theo cho em mã về D4
23. Mg5+ Vg2

Xem hình, trắng chỉ cần khóa ô F2 nữa là vua đen hết đường thoát.
24. Md4 Vh3

Vua đen hết đường chạy thoát. Trắng tiếp tục siết chặt vòng vây. Chuyển từ tam giác vừa sang tam giác nhỏ
25. Vg5 Vh2

26. Vg4 Vg2

Tượng trắng cần khép góc, chuyển sang tam giác nhỏ, nên trắng sẽ đi 1 nước chờ đợi
27. Vh4 Vh2

Chuyển sang tam giác nhỏ, mọi việc đến đây là xong
28. Tf1 Vg1

29. Th3 Vh2

Vua trắng phải chiếm ô G3, nên trắng lại phải đi 1 nước chờ đợi
30. Vg4 Vg1

31. Vg3 Vh1

Thế cờ chiếu hết đã xuất hiện. Các bạn chú ý cẩn thận kẻo rơi vào thế hòa PAT
32. Mc3 Vg1

và kết thúc
33. Me2+ Vh1 34. Tg2 #

Các kỹ chiến thuật đã hướng dẫn kỹ, rõ ràng. Đây chỉ là 1 trong vài ba
cách chiếu hết dễ thực hiện nhất. Mong các bạn nắm kỹ cách thực hiện và
tập luyện thực hành nhiều lần cho thuần thục.
*Một số ván đấu thực tế:
IvanChuk vs Morozevich năm 2011
Ljubojevic vs Judit Polgar năm 1994
W.Dake vs W.Formanek năm 1976
F.Castaldo vs T.Lampic năm 1999

P/s: nếu thấy bài viết có ích, vui lòng đăng ký tài khoản forum IKC và viết vài dòng cảm ơn tác giả.
CẢM ƠN CÁC BẠN ĐÃ ĐỌC !!

[Chessboy]

KIỆT TÁC!!! Ván của Ivanchuk Trắng đánh thế trận Nimzo không nhập thành!!! VĐV thường chắc chẳng ai dám làm thế.

[Chessboy]

Thanks anh Gà!! Bài viết rất chi tiết. Bình thường thì người ta chỉ nêu vài dòng sơ qua về nguyên tắc chiếu hết thôi. Anh Gà phân tích kỹ lưỡng như vậy rất hay!

[chan_ga]

Cảm ơn em đã đọc bài viết !! Forum IKC là forum chuyên về cờ vua, nhưng các vấn đề cờ vua mọi người ko quan tâm lắm. Anh còn muốn viết (và sưu tầm) các bài viết chuyên sâu như về cấu trúc tốt, thế trận tốt cô lập, cặp tốt treo... hay các đặc điểm thế trận ván cờ Pháp, Ý, Tây Ban Nha.... Nói chung anh muốn đem chút hiểu biết của mình để giúp các bạn chưa được học cờ vua có thể hiểu và tiến bộ hơn. Sau đó mọi người cùng vào thảo luận, bình phẩm bài viết cho xôm tụ.
Chúng ta cứ viết bài, nó có thể là đúng hoặc sai. Không có gì là tuyệt đối đúng hay tuyệt đối sai đâu. Cũng như việc học văn hóa vậy, chúng ta phải học cả cái đúng lẫn cái sai, như vậy mới tiến bộ được. Mong rằng các thành viên IKC và các khách vãng lai nhiệt tình viết bài, tạo comment trên forum để chúng ta cùng thảo luận, và đây sẽ là kho tư liệu quý cho các bạn mới học chơi cờ vua sau này.

[howtowin171]

Bài viết của anh Chăn gà rất chi tiết. Trước kia, em chỉ nghe nói chiếu hết bằng mã tượng mà thực chiến chưa thực hiện bao giờ :D

[Chessboy]

Thực ra thì lí thuyết cờ vua hiện nay được cho là "đã đạt đến mức gần như hoàn chỉnh và những lí lẽ của nó sẽ không hề bị phá vỡ trong vòng 100 năm nữa" (A.Koblents-Cờ Vua Chiến lược và Chiến thuật theo trí nhớ của em) - cái này cũng "tương tự" như bảng tuần hoàn của Men-đê-lê-ép - lí thuyết ở đây là lí thuyết chung mang tính nền tảng vì các thế biến luôn được đổi mới. Và nếu bất cứ ai có ý định đả phá cái hệ lí thuyết này thì người đó phải rất khó khăn, hơn cả Steinhis khi xưa và kiến thức lẫn kĩ năng cờ vua chắc hẳn phải không thua kém Kas hoặc Mag, để chứng minh rằng lí thuyết của mình là đúng và để thế giới chấp nhận. Lí thuyết cờ mênh mông thật nhưng những phương án cân bằng cũng không nhiều bằng số lượng nguyên tử có trong vũ trụ đâu! Vậy nên vận dụng tư duy sáng tạo của mình kèm theo vốn kiến thức, ta có thể dễ dàng phát hiện ra những nước đi kém và nói theo cách văn vẻ là "bẻ gãy nó".

BIẾT cái sai là ở đâu và chỉ ra được hậu quả của nó để tránh phải sai lầm đáng tiếc mới là điều cần thiết. BIẾT một số cái sai điển hình trong khai, tàn, trung cuộc để tránh mắc phải thông qua các bài tập. Đâu có bà mẹ yêu con nào lại bảo đứa bé rằng:"Con học hít ma túy đi!" đâu! Hay là họ sẽ nói với con rằng:"Đừng hít ma túy con ạ nó rất là abcd...xyz đấy!" ???? Có thể sẽ có người bảo em nhát gan vì "mày hèn không dám học cách hít" và "thưa vâng, tôi thà mang tiếng hèn không dám học còn hơn học để bị nhiễm vì tôi chỉ BIẾT để tránh thôi".

Dù sao thì đây cũng là forum để chia sẻ mà. Cùng tranh luận và góp ý để giúp nhau tiến bộ hơn chả không hơn là để nhau lạc trong lí thuyết mà mình nghĩ là đúng như là "Triển khai xe càng sớm càng tốt" hay sao? Em là một người yêu cờ cũng như yêu IKC và em chỉ muốn góp ý thẳng thắn với những cái thuật ngữ không đúng đắn và (em xin lỗi) thể hiện tính thiếu chuyên nghiệp (mặc dù IKC chưa phải clb chuyên nghiệp) như em còn nhớ hồi trước đã từng có người nói:"Catalan chống Gambit Hậu" trên Zing và khi em phản đối thì bị nói là "Hôm nay bị mẹ mắng à?"......

[Chessboy]

Không phải em comment để mọi người đừng viết bài nữa. Chỉ là em không thể nhìn thấy cái sai và miễn cưỡng cười trừ đâu!!

[utan]

Hình như chính anh đã nói câu "hôm nay em bị mẹ mắng à" =)) Nhưng anh ko nhớ và ko nghĩ là mình lại nói "catalan chống gambit hậu" >"<. Anh nghĩ mức độ hiểu biết của mình kém cũng không đến nỗi nói khai cuộc cho trắng, chống lại khai cuộc cũng dùng cho trắng như vậy. Chú em thực sự đã khác nhiều và kinh nghiệm cũng khiến các bậc đàn anh nể phục. Tuy nhiên không có cái gì là hoàn toàn đúng, lý thuyết cờ vua cũng vậy. Houdini nhận xét nước đi này là mạnh nhất, nếu nó hoàn toàn đúng thì đã không được xếp elo. Sau này sẽ công nghệ phát triển, phần mềm elo cao hơn sẽ nói nước đi này chưa phải là mạnh nhất, và chúng ta bắt đầu tìm ra lý do để hình thành nên lý thuyết mới. Em phải đánh để thấy mình sai, đánh để thấy mình thua thì mới biết thế nào là đúng. Còn nếu không nó mãi chỉ là cái vỏ bên ngoài mà không thể nào thấm được vào cơ thể mà thôi.

[Chessboy]

ặc hôm đó cái nick nói Catalan chống Gambit Hậu là nick lạ hoắc mà anh....

[utan]

Nếu là nick lạ thì họ nói gì mặc họ quan tâm làm gì. Anh chỉ quan tâm trong nội bộ mình thôi.

[Chessboy]

Thực ra em nói lí thuyết đúng có nghĩa là những nguyên tắc chung nền tảng trong cờ chứ không phải cái mà Houdini thường xuyên thay đổi. Vì em chẳng đã nói những thế biến chiến thuật luôn luôn được thay đổi hay sao?????????? Đánh bừa chẳng phân tích gì để thấy mình sai rồi tự điều chỉnh dần dần cho mạnh lên thật đáng tiếc lại không phải là lối chơi của em(chậc). Em luôn cố đi những nước mạnh nhất trong khả năng của mình (ai mà chẳng như vậy) chứ bây giờ em chẳng bao giờ đánh cố để lỡ thua còn thấy mình sai và tiếc rằng đáng lẽ mình không nên đi như thế. Tất nhiên phải thi đấu thì mới khẳng định được lí thuyết chứ cứ ngồi không đọc vẹt thì chán phèo!!! Vậy suy ra ý anh Utan là cứ đánh không sợ sệt gì cả và nếu thua thì là một bài học cho minh? Đấy như thế có phải dễ hiểu hơn là mất công đi HỌC những cái sai làm gì cho mệt óc.

[Chessboy]

À mà thế thì em nhầm nick mất rồi vì cái thằng ấy sau khi cãi nhau với em về Catalan chống Gambit Hậu không được thì nó hỏi cùn em như vậy thôi, còn em biết anh hỏi em thế chỉ là khi nào em nói quá lắm thôi ^...^. Chỉ tiếc là có mem IKC cũng vào phụ nó một tay. Mà thôi nói lại làm gì dù sao thì bây h cũng hết người nói thế rồi. Sắp tới em xin được post mấy ván đấu tập của em(chứ không phải mấy ván đấu off^.....^ vì thấy mọi người lâu up quá!!!) với thầy mọi người xem xong góp ý em với cho nó vui thanks!!!

TB:Ủa sao Zingplay bản nâng cấp bây h lại không chat được trong phòng chơi vậy anh chị ơi??

[Chessboy]

Với lại chung quy ra cũng là vì em thấy cái việc HỌC cả cái đúng lẫn cái sai cùng với Catalan chống Gambit Hậu cả 2 đều giống cái điều mà nick "cụ" kia nó nói vì nó khá tối nghĩa vả lại em cũng chưa có dịp tranh luận kĩ với nó nên bây giờ em ngứa tay object luôn mong lần sau mem IKC đừng tốn công đỡ lời cho mấy cái nick nói nhảm nữa.

[utan]

Tuần trước HN có dịch ốm, cả anh cũng dính, nhiều nhân vật khác cũng lý do ốm để nghỉ ở nhà thay vì đi off, anh nhắn tin được 3 người báo đi, thấy ít quá nên thôi cho nghỉ. Vì thế nên chưa có ván cờ lâu nào để up lên đây cả. Tuần này dính vào 3 ngày nghỉ lễ, một số lại tranh thủ về quê, số khác có chương trình đi chơi cùng bè bạn... thành ra cũng khó. Bản thân anh cũng có việc riêng nên tuần này cũng lại không đi được, nên tuần tới này tiếp tục nghỉ off.

Việc anh bảo em đừng chỉ học cái đúng, mà phải học cả cái sai nó không phải chỉ nằm ở nghĩa đen mà em nói. Thực tế là chính anh đã phạm phải sai lầm và rút ra được 1 kinh nghiệm như thế đấy. Và bây giờ anh đánh khai cuộc hoàn toàn theo độ tính toán chứ không theo bài vở soạn sẵn, bắt lỗi như trước. Anh Đạt đã khuyên anh 1 bài học như vậy và hiện anh đang thấy rất hiệu quả.

[Chessboy]

Thế anh có biết cách viết bài trên forum không em nghịch tý? Em nói nghiêm túc đấy!

[utan]

Em nhấn vào chữ "chủ đề mới" góc phía trên bên trái màn hình là lập được topic mới thôi. Tốt nhất là em nên soạn ra word trước để tiện sửa sang rồi hãy copi qua đây. Tiếp theo là ghi tiêu đề nữa là xong. Rất chờ mong bài viết mới của em.

[kitty]

e chiếu hết nhiều lần = tượng mã rùi nhưng sao trông qua ko giống với cách a đánh lắm nhỉ:d
có lẽ về nguyên lí thì giống nhau hết còn cách đối phương cầm cự là khác nhau:d

[chan_ga]

Tại vòng 6 giải cờ vua Olympic 2012 diễn ra ngày 03/09/2012, bảng nữ có trận Stojanovic, Marija (ELO 2097, WFM) của team Montenegro đánh với Vahtra, Tuuli (ELO 2014, WFM) của team Estonia.
Do Tuuli ko thuộc bài nên mất gần 50 nước mới chiếu hết được bằng tượng + mã. Chính xác là mất 45 nước! (từ nước 87 đến nước 130, thêm 2 nước nữa để chiếu hết)
Mọi người có thể vào Chessdom để xem lại ván đấu này (bàn 8.4)

[Crystal]

Hum trước vào zing e cố mãi mới chíu hết bằng 2 tượng , còn 1 tượng 1 mã thì khó thiệt chắc đến mấy trăm nước chưa hết mất

[chan_ga]

Hum trước vào zing e cố mãi mới chíu hết bằng 2 tượng , còn 1 tượng 1 mã thì khó thiệt chắc đến mấy trăm nước chưa hết mất

Cố lên, nắm vững chiến thuật là làm được mà!
P/s: Để luyện cờ tàn em có thể dùng soft hoặc vào trang này để luyện nhé.

[Crystal]

E có có soft a chăn gà ạ , mà e cũng ko thấy link đâu , vậy là sao nhỉ

[chan_ga]

Em kích vào chữ TRANG NÀY hoặc link sau http://www.shredderchess.com/online-chess/online-databases/endgame-database.html

[Phamminhtuan]

trong khi thi đấu cần phải đánh nhanh

[Sponsored content]